Mijn collega heeft het moeilijk. Wat kan ik doen?

Verandering, of dat nu positief of negatief is, heeft op ieder individu een ander effect. Dat de coronacrisis voor iedereen zowel zakelijk als privé behoorlijke veranderingen teweeg heeft gebracht, moge duidelijk zijn. Hoe je met je eigen gevoelens én met die van je omgeving omgaat, kan cruciaal zijn om weer in beweging te komen.

De coronamaatregelen hebben het leven privé grotendeels lamgelegd, maar ook op werkgebied ligt veel stil. Teamleden kunnen niet meer face to face met elkaar in discussie, het is niet meer vanzelfsprekend om je klant in de ogen aan te kijken en het dagelijkse praatje bij de koffieautomaat ontbreekt voor velen. Iedereen heeft zijn of haar leven zien veranderen, en dat brengt voor iedereen andere emoties met zich mee.

De gevolgen van verandering

Sommigen voelen boosheid of verdriet, anderen ervaren wanhoop of almaar toenemende onzekerheden. Daar herken je je misschien in. Je bent het zo gewend om fysiek bij elkaar te zijn en het gesprek aan te kunnen gaan, dat je er maar moeilijk mee kunt omgaan dat dat nu allemaal digitaal moet. Je bent wellicht bezorgd: gaan we met het team nog wel hetzelfde bereiken als voorheen? Halen we onze doelstellingen nog wel? En als dat niet lukt, hoe ga ik dan om met dat gevoel van falen?

Deze gevoelens werken op hun beurt weerstand in de hand. Dat kun je bij jezelf merken, maar ook bij je omgeving. Collega’s reageren kribbig wanneer er een discussie ontstaat, ze heffen sneller de handen ten hemel wanneer een taak niet kan worden uitgevoerd zoals zij dat willen, of nemen niet deel aan de door jou opgezette videocalls, omdat dat hen soms even te veel is. Iedereen gaat anders om met verandering en het is nu juist de kunst om jezelf niet te verliezen en tegelijkertijd met open blik naar je omgeving te blijven kijken.

Mijn collega heeft het moeilijk. Wat kan ik doen?

Stel vragen en luister

Begrip is voor mij het sleutelwoord. Alleen wanneer je begrip toont voor de gevoelens en reacties van je collega, kan er ruimte ontstaan voor beweging. Neem de tijd om échte, gerichte vragen te stellen. En als je ze stelt, zorg dan ook dat je goed luistert en achterliggende gevoelens uitdiept. Door te luisteren en niet te oordelen, kun je iemand helpen om met een mildere blik naar zichzelf te kijken. Onzekerheid mag er zijn en bezorgdheid is normaal bij dit soort ingrijpende veranderingen. Stop dat niet weg. Het is immers oké dat er zorgen zijn.

Kwetsbaar opstellen

Want hoe goed je die ‘Ah joh, dat komt wel weer goed’ ook bedoelt, een opmerking als deze werkt vaak averechts. Door problemen weg te wuiven, geef je eigenlijk de indruk dat je ze niet serieus neemt. Je bagatelliseert persoonlijke worstelingen, terwijl die voor die ene collega wel degelijk een enorm stempel drukken op het dagelijks leven. Natuurlijk is het een uitdaging om hierover het gesprek aan te gaan, om je – ook als ‘vragensteller’ – kwetsbaar op te stellen en diezelfde bereidheid te vragen van je gesprekspartner. Maar begrip, in welke vorm dan ook, is nu juist zo onmisbaar.

Luister daarom zonder oordeel, probeer tot de kern te komen. Het lijkt soms lastig om te helpen de problemen van een ander boven tafel te krijgen, zeker als je zelf ook niet in de makkelijkste positie zit, maar een open gesprek kan een samenwerkingsteam, bedrijf of persoonlijke relatie alleen maar ten goede komen. Je haalt iemand uit de negatieve spiraal en brengt hem of haar weer in beweging naar boven.

– Eva Wilde