Iedereen is uniek, behalve de rest

Iedereen is overtuigd van zijn uniekheid. Toch? Tegelijkertijd vinden we het volkomen normaal dat organisaties worden bestuurd volgens het adagium ‘gelijke monniken, gelijke kappen’. Niemand verbaast zich nog over die nieuwe uniforme werkprocessen, geharmoniseerde functieprofielen of de laatste standaarden. Ergens is dat paradoxaal, want waar blijft onze eigenheid dan?

Waarde

Vooropgesteld, robuuste standaarden hebben hun waarde wel bewezen (handel, industrie, verkeer, etc). Echter, als middel om houding en gedrag van professionals te sturen is het een ander verhaal. Het onderliggende patroon is vaak dat organisaties vraagstukken omtrent gedrag proberen aan te pakken met oplossingen in structuur. En steeds vaker worden ze gemotiveerd door een controlebehoefte, van henzelf of van hun ketenpartners. De ervaring leert dat het opstellen van een uniform werkproces eenvoudiger is dan samen uitzoeken met welke waarden en normen je klanten en afnemers wilt benaderen. Maar, in dat laatste komt nu juist de eigenheid aan bod.

Effect

 Wat ik in dienstverlenende organisaties veel zie, is dat zij vanuit een gewoonte hun processen gaan harmoniseren en formats ontwikkelen. Mijn twee grootste bezwaren hierbij zijn, dat strikte standaarden zowel de communicatie en de werkelijkheid versmallen. Ineens gaan gesprekken met afnemers over wel/niet passen binnen formats in plaats van het zo goed mogelijk oplossen van wat zich aandient. Wat ik meemaak, is dat mensen de werkelijkheid door de bril van hun formats gaan bekijken. Ineens wordt het systeem leidend in plaats van de realiteit. En dat is natuurlijk de wereld op zijn kop.

Richting

 Dus, om te beginnen terug naar de realiteit als vertrekpunt. En vervolgens professionals aanmoedigen om vanuit hun eigenheid en expertise in contact met andere tot de beste oplossingen te komen. Tenslotte is het zaak dat organisaties het inzetbereik van standaarden gaan beperken en zich realiseren dat ze met een goede reden professionals hebben aangenomen.

– Menno Muller